Τα χρόνια νοσήματα είναι αυτοάνοσες παθήσεις, στις οποίες το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου στρέφεται κατά υγιών κυττάρων και τα καταστρέφει. Αν και οι γιατροί έχουν κατανοήσει αυτό το μηχανισμό, δεν έχουν βρει ακόμα για ποιο λόγο γίνεται αυτό. Έτσι, κατ’ ακρίβεια, δεν μπορούμε να μιλάμε για αιτίες των αυτοάνοσων νοσημάτων, αφού αυτές δεν τις γνωρίζουμε, αλλά για παράγοντες που αυξάνουν των κίνδυνο εμφάνισής τους. Στα πιο συνηθισμένα αυτοάνοσα νοσήματα ανήκουν ο λύκος, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, οι νόσοι του θυρεοειδούς αδένα και ο διαβήτης. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που συνδέεται με αυτά τα χρόνια νοσήματα δεν είναι τόσο η έλλειψη πλήρους ίασης και η υποκατάστασή της με θεραπευτικές προσεγγίσεις που απλώς ελέγχουν τα συμπτώματα και έχουν αρκετές παρενέργειες, όσο η δυσκολία διάγνωσής τους, αφού οι περισσότεροι ασθενείς ταλαιπωρούνται για χρόνια σε πολλούς γιατρούς μέχρι τελικά να επιτευχθεί οριστική διάγνωση. Ποιοι είναι, όμως, οι επιβαρυντικοί παράγοντες για την εμφάνιση των αυτοάνοσων νοσημάτων;
Οικογενειακό ιστορικό
Κάποια αυτοάνοσα νοσήματα είναι κληρονομικά. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι γιατροί έχουν ανακαλύψει το γονίδιο, το οποίο ευθύνεται για την εμφάνιση της ασθένειας, ενώ σε κάποιες άλλες έχουν παρατηρήσει στατιστική συνάφεια εμφάνισης της ασθένειας ανάμεσα σε κοντινούς συγγενείς, όπως συμβαίνει στη σκλήρυνση κατά πλάκας ή το λύκο.
Φύλο
Οι γυναίκες είναι περισσότεροι επιρρεπείς στα αυτοάνοσα νοσήματα σε σχέση με τους άντρες. Ειδικά σε κάποια νοσήματα, όπως ο λύκος ή η ρευματοειδής αρθρίτιδα, το ποσοστό των γυναικών που νοσούν είναι συντριπτικό σε σχέση με των αντρών, αλλά και γενικά στα περισσότερα χρόνια νοσήματα οι γυναίκες έχουν πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες να προσβληθούν. Οι γιατροί θεωρούν ότι αυτό σχετίζεται με τις γυναικείες ορμόνες, αφού πολλές ασθένειες εμφανίζονται μετά την εγκυμοσύνη, όμως ακόμα δεν έχουν βρει τι ακριβώς σημαίνει αυτό.
Εθνικότητα
Έχει παρατηρηθεί ότι οι άνθρωποι που ανήκουν στην ασιατική, αφρικανική ή λατινοαμερικάνικη φυλή όχι μόνο προσβάλλονται από αυτοάνοσα νοσήματα συχνότερα από τους ανθρώπους της καυκάσιας φυλής αλλά και ότι εκδηλώνουν συμπτώματα σε πολύ νεαρότερη ηλικία και με μεγαλύτερη ένταση.
Περιβαλλοντικοί παράγοντες
Αν ένας σύζυγος έχει κάποιο αυτοάνοσο νόσημα, ο άλλος σύζυγος έχει αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσει και εκείνος κάποιο χρόνιο νόσημα –το ίδιο ή διαφορετικό. Αυτό το στατιστικό γεγονός υποδηλώνει την επιρροή των περιβαλλοντικών παραγόντων στην εμφάνιση χρόνιων νοσημάτων, αν και οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακόμα ποιοι ακριβώς παράγοντες είναι αυτοί. Πάντως, ερευνάται η ευθύνη τοξινών και η έκθεση σε διάφορα χημικά.
Τρόπος ζωής
Η υγιεινή διατροφή χωρίς κορεσμένα λιπαρά και με τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικά καθώς και η τακτική άσκηση έχει διαπιστωθεί ότι βοηθάει στη διαχείριση των συμπτωμάτων πολλών αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο διαβήτης και η θυρεοειδίτιδα. Ωστόσο, οι επιστήμονες μελετούν την πιθανή σχέση του τρόπου ζωής όχι μόνο στη θεραπεία αλλά και την εμφάνιση των χρόνιων νοσημάτων. Τα αποτελέσματα των ερευνών αποδεικνύουν ότι άνθρωποι με κακή διατροφή και απουσία άσκησης έχουν πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες να αναπτύξουν αυτοάνοσα νοσήματα σε σχέση με όσους προσέχουν τη διατροφή τους και γυμνάζονται τακτικά.
Συντάκτης: Dr. Τσουκαλάς